Мамлекеттик менчикти башкаруу
Мамлекеттик менчикти башкаруу 2012-жылы административдик реформанын алкагында мамлекеттик мүлктү башкаруу саясатын иштеп чыгуу функциялары жана аны түздөн-түз ишке ашыруу функциялары ажыратылган. Саясатты иштеп чыгуу функциялары, мурда Кыргыз Республикасынын Өкмөтүнө караштуу Мамлекеттик мүлктү башкаруу фондунда болгон, Кыргыз Республикасынын Экономика жана монополияга каршы саясат министрлигине өткөрүлүп берилген.
Мамлекеттик мүлктү башкаруу чөйрөсүндөгү саясатты иштеп чыгуу жана ишке ашыруу маселелери мыйзамдык деңгээлде чектелген.
“Кыргыз Республикасындагы мамлекеттик менчикти менчиктештирүү жөнүндө” Кыргыз Республикасынын Мыйзамынын ченемдери менен мамлекеттик мүлктү башкаруу чөйрөсүндө саясатты иштеп чыгуу боюнча ыйгарым укуктуу мамлекеттик органдын, ошондой эле мамлекеттик мүлктү башкаруу чөйрөсүндөгү ыйгарым укуктуу мамлекеттик органдын ыйгарым укуктары аныкталган жана чектелген.
Бул укуктук жобо менчиктештирүүнүн ачык-айкын жана ачык процессин жана объективдүү чечимдерди кабыл алууну, ошондой эле республиканын экономикалык саясатынын ажырагыс бөлүгү болуп саналган мамлекеттик мүлктү башкаруу чөйрөсүндөгү өлкөлүк деңгээлдеги чечимдерди, башка мамлекеттик саясаттар менен катар, мисалы, макроэкономикалык жана стратегиялык пландоо саясаты, салык жана бажы саясаты, ишкердик саясаты, атаандаштыкты өнүктүрүү, өнөр жай, фонд рыногу жана баалуу кагаздар рыногу ж.б.
Кыргыз Республикасынын Экономика жана коммерция министрлиги мамлекеттик экономикалык саясатты түзөт, анын ичинде өлкөнүн экономикалык өнүгүүсүнүн артыкчылыктарын эске алуу менен мамлекеттик мүлктү башкаруу саясаты жаатындагы тиешелүү сунуштарды жана демилгелерди иштеп чыгат.
Кыргыз Республикасынын Экономика жана коммерция министрлиги тарабынан мамлекеттик мүлктү башкаруунун жана мамлекеттик мүлктү башкаруу чөйрөсүндөгү ыйгарым укуктуу органдын ишинин натыйжалуулугун жогорулатууга багытталган Кыргыз Республикасынын Министрлер Кабинетинин бир катар чечимдери демилгеленген.
Кыргыз Республикасынын Министрлер Кабинетинин 2023-жылдын 14-августундагы № 409 токтому кабыл алынып, анда мамлекеттин катышуусундагы ишканалардын финансылык-экономикалык ишмердүүлүгүнүн натыйжалары жөнүндө отчеттуулук жана маалыматты ачыкка чыгаруу системасын киргизүү жана мамлекеттин катышуусундагы ишканалардын бүткүл портфели боюнча мезгилдүү жыйынды отчеттуулукту түзүү каралган, мында Кыргыз Республикасынын Министрлер Кабинетине караштуу Мамлекеттик мүлктү башкаруу боюнча мамлекеттик агенттиги мамлекеттик ишканалардын, уставдык капиталында мамлекеттик үлүшү бар чарбалык коомдордун, анын ичинде акционеринин укуктарын башка мамлекеттик бийлик органдары ишке ашыруучу мезгилдүү жыйынды отчеттуулукту чогултуу жана түзүү боюнча ыйгарым укуктуу мамлекеттик орган болуп аныкталган.
Мамлекеттик компаниялардын башкаруу органдарынын мүчөлөрүн тандоонун жана көрсөтүүнүн ачык-айкын системасын түзүү максатында Кыргыз Республикасынын Министрлер Кабинетинин 2023-жылдын 4-сентябрындагы № 445 токтому менен мамлекеттик акциялардын пакети (катышуу үлүшү) бар чарбалык коомдордун башкаруу органдарынын мүчөлөрүн тандоо жана көрсөтүү тартиби жөнүндө Жобо бекитилген, ага ылайык мамлекеттик үлүшү бар чарбалык коомдордун башкаруу органдарындагы мамлекеттик өкүлдөргө карата талаптар белгиленген, ошондой эле аларды тандоо жана көрсөтүү тартиби аныкталган.
2025-жылдын 9-февралында Кыргыз Республикасынын Жогорку Кеңеши “Кыргыз Республикасынын айрым мыйзам актыларына мамлекеттик менчикти менчиктештирүү маселелери боюнча өзгөртүүлөрдү киргизүү жөнүндө” Кыргыз Республикасынын Мыйзамын кабыл алган. “Кыргыз Республикасындагы мамлекеттик менчикти менчиктештирүү жөнүндө” Кыргыз Республикасынын Мыйзамына төмөнкүдөй өзгөртүүлөр киргизилди:
- мамлекеттик менчиктеги мүлктү менчиктештирүү Кыргыз Республикасынын Министрлер Кабинети тарабынан бекитилген Мамлекеттик мүлктү жекелештирүү программасына ылайык жүзөгө ашырылат. Мамлекеттик менчиктеги стратегиялык объектилерди менчиктештирүү Кыргыз Республикасынын Жогорку Кеңеши менен макулдашуу менен ишке ашырылат;
- Кыргыз Республикасынын жарандык мыйзамдарында, Кыргыз Республикасынын укук бузуулар жөнүндө мыйзамдарында, кыргыз Республикасынын кылмыш жана кылмыш-процесстик мыйзамдарында каралган негиздер боюнча мамлекеттик менчикке өткөн объекттерди четтетүү Кыргыз Республикасынын Министрлер Кабинети аныктаган тартипке ылайык жүзөгө ашырылат.