2024-жылдын 10-11-январында Экономика жана коммерция министрлигинин кызматкерлери Лейлек районунун Кулунду айыл өкмөтүндө болушту. 2022-жылдын 14-17-сентябрында Баткен облусундагы жабыркаган ишкерлерди колдоонун учурдагы абалы менен таанышуунун алкагында Лейлек районунун Жаңы-Жер айыл аймагы жана Баткен шаарынын ишкерлери менен жолугушту.
Ошентип, жеринде ири социалдык объектилер, жабыркаган ишкерлер менен калыбына келтирилгенден кийин, алар: соода борборлору, азык-түлүк дүкөндөрү, кичи базарлар, авто тетиктер дүкөндөрүнүн иши менен таанышты.
Түздөн-түз жардам алган, кыйынчылыктарды баатырларча жеңип, бир топ ийгиликтерге жетише баштаган жергиликтүү тургундар жана ишкерлер менен да жолугушту. Тактап айтканда, Лейлек районунун Кулунду айыл өкмөтүнө караштуу Интернациональный айылында жайгашкан «Достук» базары куралдуу кагылышуу учурунда талкаланган. 2023-жылга чейин бул соода комплекси толугу менен калыбына келтирилип, иштеп жатат.
«Достук» базарында соода кылган ишкерлер Махбуба Эгембердиева, Закир Бахавидтинов жана башка ишкерлер 300 миң сомдон акчалай компенсация алуу, ошондой эле 1 миллион сомдон 5 миллион сомго чейин пайызсыз ссуда алууга көмөктөшүү тууралуу айтып беришти.
Лейлек районунун Арка айылындагы кыргыз-тажик чек арасында жайгашкан ишкер Кыдырбек Айбалаевдин соода комплекси да толугу менен талкаланган. Бирок ишкер токтогон жок. Бир жылдын ичинде мамлекеттен 5 миллион сом үстөксүз ссуда жана 300 миң сом ссуда алып, соода комплексин толук калыбына келтирип, алтургай бизнесин кеңейткен.
Бизнесмендин соода комплекси эл көп жүргөн аймакта жайгашкандыктан, анын дүкөнүнө күнүмдүк жашоого керектүү нерселердин баары бар адамдар көп келишет. Ал жердештерине жардам берүү үчүн базар баасынан арзан соода кылып, биринчилерден болуп кассалык аппараттарды колдонгон. Жалпысынан алганда, анын иши алдыга жылып, келгендердин көңүл буруусуна татыктуу.
Баткен шаарындагы ишкер Акматбек Шарапбаевдин унаа тетиктерин саткан дүкөнү “кайгылуу күндөрдүн” башаламандыктарында анын соода комплекси толугу менен талкаланган. Учурда дүкөн калыбына келтирилип, иш кадимкидей уланууда. Ошондой эле мамлекеттен 300 миң сом компенсация жана 5 миллион сом пайызсыз ссуда алган.
Бүгүнкү күндө Баткен облусунун Баткен жана Лейлек райондорундагы ишкерлерге өз убагында көрсөтүлгөн жардамдар өз жемишин берип жатат. Кулунду айыл өкмөтүнө караштуу Интернациональный айылындагы “Достук” базары толугу менен калыбына келтирилип, ишкерлер соода кылууда. Ушул эле райондун Жаңы-Арык айыл өкмөтүнө караштуу Арка айылында ишкерлер тарабынан имараттарды оңдоо иштери аяктады. Баткен шаарында жабыркаган ишкерлердин шарты калыбына келтирилди. Баткен районундагы социалдык объектилерди калыбына келтирүүгө мамлекет тарабынан бөлүнгөн каражаттар өз максатына жумшалууда.
Белгилей кетсек, Баткен облусунун аймагындагы куралдуу кагылыштан жапа чеккен жарандардын жашоосу жана уюшкандыгы үчүн зарыл шарттарды түзүү максатында Кыргыз Республикасынын Президентинин 2022-жылдын 17-сентябрындагы “КР 2022-жылдын 17-сентябрындагы “Калкты калыбына келтирүү боюнча биринчи кезектеги чаралар жөнүндө” Жарлыгы ишке ашырылган. "Баткен жана Ош облустарынын административдик-аймактык бирдиктерин өнүктүрүү жана өнүктүрүү жөнүндө".
Жарлыктын негизинде Баткен жана Ош облустарындагы куралдуу кагылыштардын натыйжасында бузулган жана талкаланган административдик-аймактык бирдиктерди калыбына келтирүү жана өнүктүрүү боюнча мамлекеттик комиссия түзүлдү.
Жогоруда аталган Жарлыктын алкагында Кыргыз Республикасынын Экономика жана коммерция министрлигинин компетенциясына кирген мамлекеттик комиссиянын чечимдери менен төмөндөгү мыйзам актылары демилгеленген. Ишкерлерге мамлекеттик колдоо көрсөтүү максатында “Баткен облусунун ишкердик субъекттерине келтирилген зыяндын ордун толтуруу тартиби” бекитилди. Буйрукта жабыр тарткан ар бир ишкерге 300 000 (үч жүз миң) сомдон бир жолку компенсация төлөнүп берүү каралган.
Мамлекеттик комиссиянын чечими менен жалпысынан 208 ишкер бекитилди. Чечимге ылайык, бардык ишкерлерге 300 миң сом өлчөмүндө материалдык жардам көрсөтүлүп, компенсация катары 63,0 миллион сом берилди.
