2023-жылдын 9-июнунда Кыргыз Республикасынын Экономика жана коммерция министрлигинин чоң залында Эл аралык аккредитация күнүнө арналган тегерек стол болуп өттү. Бул дата 2007-жылдын 30-октябрында Австралиянын Сидней шаарында өткөн ILAC/IAF биргелешкен Башкы Ассамблеясынын жыйынында бекитилген.
Тегерек столду ачып жатып, министрдин орун басары Айнура Үсөнбекова Экономика жана коммерция министрлигинин атынан жана жеке өзүнүн атынан продукцияны жана экологиялык объектилерди аккредитациялоо, шайкештикти баалоо, сыноо, өлчөө, илимий-практикалык изилдөө чөйрөсүндө иштеген адистерди куттуктады.
Министрдин орун басары экономикалык процесстерде, соодада жана социалдык чөйрөдө аккредитациянын ролу туруктуу өсүп жатканын белгиледи. Аккредитация өндүрүшкө жана кызмат көрсөтүүлөргө алдыңкы эл аралык жана улуттук стандарттарды киргизүүнү стимулдаштыруу жана алардын талаптарына шайкеш келүүнү ырастоо үчүн дүйнөлүк деңгээлде таанылган инструмент болуп саналат.
Быйылкы майрамдык иш-чаралар “Аккредитация: Глобалдык сооданын келечегин колдоо” урааны астында өтүп жатат, бул дүйнөнүн өкмөттөрү, бизнес-коомчулугу жана керектөөчүлөрү тарабынан продукциянын коопсуздугун жана эркин жүгүртүүсүн камсыз кылууда аккредитациянын маанилүү ролун таанууну ырастайт.
Кыргыз Республикасында аккредитация рынокту жана ЕАЭБ калкын кооптуу продукциядан коргоону гана эмес, ошондой эле товарлардын, энергия алып жүрүүчүлөрдүн эркин жүрүүсүн камсыз кылуучу техникалык жөнгө салуу системасынын негизги элементтеринин бири болуп саналат. «Бир жолу сыналган – бардык жерде таанылат» деген принципти ишке ашырууга толук мүмкүнчүлүк берет.
Биздин улуттук аккредитациялоо органыбыз сапаттын улуттук инфраструктурасынын толук кандуу катышуучусу катары шайкештикти баалоо боюнча органдардын – сертификаттоо органдарынын, инспекциялардын, сыноо жана калибрлөө лабораторияларынын ишмердүүлүгүнө объективдүү баа берүүнүн негизинде салыштыруу жана өз ара шайкештиктин гаранты катары чыгат. Бүткүл евразиялык мейкиндикте белгиленген талаптарга шайкештикти баалоо жыйынтыгын таануу маанилүү, - деп баса белгиледи министрдин орун басары.
Ал ошондой эле аккредитация жана билим берүү чөйрөсүндөгү бардык адистерге кесиптик ишмердүүлүгүндө максаттарына жетүү, кызматташуунун жаңы жана келечектүү горизонтторуна кирүүсүн, ден соолук, бакыт жана бакубатчылык каалады.
Тегерек столдун жүрүшүндө белгиленгендей, Кыргыз Республикасынын экономикасынын керектөөлөрүн эске алуу менен Кыргыз Аккредитациялоо Борбору (КАБ) медициналык лабораторияларды, контролдоочу органдарды, калибрлөө лабораторияларын аккредитациялоо жаатында ILAC талаптары, ветеринардык диагностикалык тесттер, ветеринардык токсикология жана фитосанитардык жаңы багыттарды өздөштүргөн.
Жакынкы келечекте аларды андан ары өнүктүрүү аларды колдонуу үчүн ILAC жана IAF тиешелүү эл аралык колдонмолорун эске алуу менен ишке ашырылат. Ошондой эле соттук-эксперттик ишмердиктин уюмдары, тамак-аш коопсуздугунун башкаруу системасынын аудити жана сертификациясы, органикалык жана натуралдык продукцияларды жана халал продукцияларын сертификациялоо боюнча органдар суроо-талапка ээ.
Бүгүнкү күндө 58 сыноо лабораториялары КБАнын шайкештигин баалоо боюнча аккредиттелген органдардын реестрине киргизилди;
- продукцияны сертификациялоо боюнча 25 орган;
- 68 контролдоо органы: анын ичинен 34ү транспорт каражаттарын текшерүү боюнча;
- 6 калибрлөө лабораториясы;
- 4 медициналык лаборатория;
- профессионалдык тестирлөөнүн 1 провайдери (Лабораториялар аралык салыштыруу программалары (MLCI)). Ошондой эле, Бажы биримдигинин шайкештикти баалоо боюнча аккредиттелген органдарынын бирдиктүү реестрине учурда – 21 сыноо лабораториясы;
- продукцияны сертификациялоо боюнча 25 орган;
- 9 Унааны текшерүү үчүн ОК.
Эске салсак, тегерек стол ведомстволордун, шайкештикти баалоо боюнча органдардын, Аккредитациялоо кеңешинин, аккредитация боюнча техникалык комитеттердин, эл аралык донорлордун, техникалык эксперттердин жана баалоочулардын өкүлдөрүнүн катышуусунда өттү.
