Кыргыз Республикасынын Экономика жана коммерциялык министрлиги социалдык тармактарда жана интернет-басылмаларда жарыяланган маалыматка байланыштуу Кыргыз Республикасынын Банктар союзунун “Салык кодексине өзгөртүүлөр. Кыргызстандыктар банктык сырдан ажыратылат», - деп айтылганы боюнча төмөнкүлөрдү билдирет.

КР Экономика жана коммерция министрлиги КР Салык кодексине өзгөртүүлөрдү киргизүүнү караган мыйзам долбоорун иштеп чыкты.

Кыргыз Республикасынын Финансы министрлигине караштуу Мамлекеттик салык кызматынын сунушу менен Мыйзам долбоору юридикалык жактарга жана жеке ишкерлерге гана тиешелүү болгон банктык маалыматка жетүү жөнүндө жобо менен толукталды.

Мыйзам долбоорунда салык органдарына салык төлөөчүлөрдүн (юридикалык жактардын жана жеке ишкерлердин) эсептери боюнча операциялар жөнүндө маалыматтарды берүү бөлүгүндө ченемди кароо сунушталууда. Мыйзам долбоорунун сунушталып жаткан нормалары Конституцияга каршы келбейт жана жарандардын укуктарын чектебейт.

Ошентип, киргизилген өзгөртүүлөр салык төлөөчүлөрдүн (юридикалык жактардын жана жеке ишкерлердин) укуктарын чектөөгө алып келбейт, башкача айтканда, салык төлөөчүлөр (юридикалык жактар жана жеке ишкерлер) да банк мекемелеринин кызматтарынан пайдалана алышат жана Кыргыз Республикасынын Салык кодексинин 64-беренесине ылайык өздөрү жөнүндө маалыматтын купуялуулугуна кепилдик алышат.

Мындан тышкары, Кыргыз Республикасынын салык мыйзамдарына ылайык, салык органдарына тиешелүү ыйгарым укуктар (укуктар жана милдеттер) ыйгарылат, ошондуктан банк сектору тарабынан маалыматтарды берүү салык органдарын салык салууда жашыруундук принциптерин сактоого милдеттендирет. 

Ошондой эле мыйзам долбоору коомдук талкуудан өттү, ал мыйзам долбоорунун текстин расмий жарыялоо менен чектелбейт. Банк секторунун өкүлдөрү менен бир катар жолугушуулар өткөрүлдү, биргелешкен иштин жыйынтыгында банк сектору тарабынан сунушталган көпчүлүк сунуштар анын ичинде КНСтин 0% ставкасын колдонуу мөөнөтүн узартуу, 2024-жылдын 1-январына чейин накталай төлөмдөр жана банк жабдууларын импорттоодо КНСтен бошотуу эске алынды.

2022-жылдын сентябрында Дүйнөлүк банк салык реформасы боюнча техникалык жардамдын алкагында даярдалган “Салыктык башкарууну жакшыртуу үчүн финансылык институттардын маалыматтарына жетүү” отчетун берген. Отчетто көрсөтүлгөндөй, көпчүлүк өлкөлөрдүн (баалоого катышкан 58 өлкөнүн ичинен) салык органдарынын компьютердик маалымат тутумдары финансы институттарынан алынган маалыматтарды жигердүү пайдаланат, бул өз кезегинде бюджеттин киреше бөлүгүн толуктоого алып келген. Бул өлкөлөрдө финансылык институттарга салык органдарына маалыматтарды берүү үчүн зарыл болгон укуктук жана технологиялык база жана уюштуруу жол-жоболору бар экенин көрсөтүп турат. Каржы институттарынан алынган маалыматтар (пайыздар, дивиденддер, эсептердеги калдыктар, транзакциялар, эсептер ж.б.) Австралия, Канада, Дания, Финляндия, Эстония, Индия, Израил, Япония, Литва, Люксембург, Россия Федерациясы. Сингапур, Улуу Британия, АКШ сыяктуу OЭСР өлкөлөрүндө колдонулат 

Россия Федерациясы, Беларусь Республикасы, Өзбекстан Республикасы жана Казакстан Республикасы сыяктуу КМШ өлкөлөрүндө юридикалык жактар жана жеке ишкерлер үчүн накталай эсептешүү тартиби салык органдары тарабынан көзөмөлдөнүп турат.