COVID-19 пандемиясынын шартында натыйжалуу соода процесстеринин маанилүүлүгү товарлардын тез жана коопсуз ташууну, анын ичинде адамдарга маанилүү дары-дармектерди жана азык-түлүктү жеткирүүнү жана кризистин экономикалык таасирин төмөндөтүүнүн каражаты катары ачык-айкын болуп калды. Кыргыз Республикасында эл аралык соода 18,6 пайызга төмөндөдү, ал эми импорт дагы 26,6 пайызга кыскарды.
Ушул фондо жана өлкөнүн экономикасын туруктуу калыбына келтирүүнү колдоо үчүн Бириккен Улуттар Уюмунун Евразия экономикалык комиссиясы (БУУ ЕЭК) жана Кыргыз Республикасынын Экономика жана финансы министрлиги (ЭФМ) 2021-жылдын 15-июнунда онлайн иш-чаранын алкагында 2021-2025-жылдарга карата Соода жол-жоболорун жөнөкөйлөтүү боюнча Жол картасын расмий түрдө ишке киргизди. Жол картасы өлкөдөгү соода жол-жоболорун жөнөкөйлөтүү боюнча ар тараптуу реформалар үчүн стратегиялык негиз болуп саналат. Бул бирдиктүү концептуалдык документ, анда соода жол-жоболорун жөнөкөйлөтүү боюнча реформаларды ишке ашыруу боюнча артыкчылыктуу иш-чаралар жана көрө билүү камтылган. Англис жана орус тилдериндеги жол картасы бардык кызыкдар тараптарды 59 иш-чаранын координациялоо, мониторинг жүргүзүү жана аткарылышын көзөмөлдөө инструменти менен камсыз кылат. Ал БУУ ЕЭК жетекчилигинин негизинде соода жол-жоболорун жөнөкөйлөтүү боюнча улуттук жол картасын түзүү боюнча иштелип чыккан Соода жол-жоболорун жөнөкөйлөтүү боюнча улуттук жол картасын түзүү боюнча БУУ ЭЭК колдонмосу.
Жол картасы 20дан ашык мекеменин жана уюмдун алдында 2025-жылга карата 59 иш-чараны аткаруу милдетин коет, анын ичинде тобокелдиктерди башкаруу системасын киргизүү, соода жол-жоболорун жөнөкөйлөтүү боюнча борборду түзүү жана Азия-Тынч океан аймагында трансчек аралык кагазсыз сооданы жөнөкөйлөтүү.
Ишке ашыруу үчүн жол картасы тобокелдерди талдоо жана аларды азайтуу боюнча чараларды камтыйт. Аларга ыйгарым укуктуу мамлекеттик органдардын уюштуруу структурасын өркүндөтүү кирет; мамлекеттик ыйгарым укуктуу органдардын кызматкерлерине жана башка кызыкдар тараптарга инструктаждарды өткөрүү жана окутуу, ошондой эле жеке секторду камсыз кылуу; активдүү кызматташтыкты жана жеке сектордун; киргизүү бардык зарыл болгон мыйзамдарга өзгөртүүлөрдү; мобилизациялоо жана берүү, ички жана тышкы адамдык, финансылык, укуктук жана материалдык ресурстар.
Жол картасы Кыргыз Республикасынын 2020-жылы 25-декабрында соода жол-жоболорун жөнөкөйлөтүү боюнча улуттук кеңештин жыйынында сунушталып, жактырылган жана Өкмөттүн расмий тапшырмасы менен жарыялангандан кийин кабыл алынат.
Жол картасын иштеп чыгууда 2020-жылдын 27-октябрында өткөрүлгөн соода жол-жоболорун жөнөкөйлөтүү боюнча Улуттук жол картасы боюнча эксперттердин консультациясына катышкан соода жол-жоболорун жөнөкөйлөтүү боюнча улуттук кеңештин мүчөлөрүнүн жана башка улуттук жана региондук эксперттердин сунуштары жана кеңештери эске алынган.
Англис жана орус тилдеринде жазууну жүктөп алуу үчүн төмөнкү шилтеме аркылуу өтүңүз: https://unece.org/info/Trade/pub/357445.