Кыргыз Республикасынын Экономика жана коммерция министрлиги Кыргыз Республикасынын Министрлер Кабинетинин 2023-жылдын 8-сентябрындагы № 455 «Социалдык маанидеги товарларга бааларды мамлекеттик жөнгө салуу жөнүндө» токтомуна өзгөртүүлөрдү киргизүү тууралуу» Кыргыз Республикасынын Министрлер Кабинетинин токтомунун долбоорун (мындан ары – токтомдун долбоору) иштеп чыгууну, аны талкуулоону жана кызыкдар тараптардын сунуштарын чогултууну баштагандыгын билдирет.

1. Сунуш кылынган ченемдик укуктук актылар чечүүгө багытталган көйгөйлөрдүн сүрөттөлүшү

Азыркы учурда Кыргыз Республикасынын ички рыногунда баасын убактылуу мамлекеттик жөнгө салуу киргизилиши мүмкүн болгон социалдык маанилүү товарлардын тизмесине жогорку социалдык маанидеги маанилүү курулуш материалы болуп саналган цемент киргизилген эмес. Цементтин баасына көзөмөлдүн жоктугу төмөнкүдөй көйгөйлөргө алып келет:

- цементке болгон баанын көтөрүлүшү турак жайларды, инфраструктураны жана социалдык объектилерди курууга түздөн-түз таасирин тийгизет, бул калктын сапаттуу турак жайга жетүүсүн кыйындатат жана социалдык-экономикалык өнүгүү темпин төмөндөтөт;

- рыноктук шартта цементке болгон баалардын өзгөрүүсү мамлекеттик тийиштүү жөнгө салуусуз алып сатарлыкка жана баанын негизсиз өсүшүнө алып келиши мүмкүн, бул керектөөчүлөргө жана курулуш секторунун ишканаларына терс таасирин тийгизет.

Мамлекеттик көзөмөлдүн жана колдоонун механизмдеринин жоктугу цементтин жетишсиздигинин же суроо-талаптын жогорулашында анын наркынын кескин кымбаттап кетүү коркунучун жаратат.

Цементти социалдык маанидеги товарлардын тизмесине киргизүү анын баасын мамлекеттик жөнгө салууну камсыздайт, курулуш рыногун турукташтырууга, курулуш иштеринин наркын төмөндөтүүгө жана калктын кеңири катмары үчүн турак-жайдын болушун камсыз кылууга жардам берет.

2. Сунуш кылынган ченемдик укуктук актылардын максатын жана көйгөйлөрдү чечүү ыкмасын баяндоо

Сунушталып жаткан токтомдун максаты цементти кошуу жолу менен социалдык маанидеги товарлардын тизмесин кеңейтүү болуп саналат, бул мамлекеттик көзөмөлдү орнотууга жана бул маанилүү курулуш материалына бааларды жөнгө салууга мүмкүндүк берет.

Бул жобону ишке ашыруу төмөнкүлөргө мүмкүндүк берет:

Курулуш индустриясынын ишканалары жана калк учун цементтин баасынын туруктуулугу жана жеткиликтүүлүгү камсыз кылынсын, бул турак жайларды жана социалдык объектилерди куруунун жалпы наркын төмөндөтөт.

Бааларды контролдоо жана мамлекеттик жөнгө салуу механизмдерин киргизүү аркылуу цемент рыногунда баалардын негизсиз көтөрүлүшүнө жана алып-сатарлык аракеттерге жол бербөө.

Курулуш секторунда мамлекеттик жана жеке инвестициялык долбоорлорду кыйла натыйжалуу пландаштыруу жана ишке ашыруу үчүн шарттарды түзүү.

Бул максаттарга жетүү үчүн токтомдун долбоору менен Кыргыз Республикасынын Министрлер Кабинетинин 2023-жылдын 8-сентябрындагы № 455 “Социалдык маанидеги товарларга, анын ичинде цементке бааларды мамлекеттик жөнгө салуу жөнүндө” токтомуна өзгөртүүлөрдү жана толуктоолорду киргизүү каралган.

3. Сунуш кылынган жөнгө салуудан күтүлгөн пайдаларды жана артыкчылыктарды баалоо (мүмкүн болсо, тиешелүү сандык жана сапаттык көрсөткүчтөрдү берүү):

Цементти социалдык маанидеги товарлардын тизмесине киргизүү жана ага бааларды мамлекеттик жөнгө салуу төмөнкүдөй артыкчылыктарга жана оң натыйжаларга жетишет:

- цементтин баасын турукташтыруу:

Рынокто цементке болгон баалардын өзгөрүшүнүн төмөндөшү күтүлөт, бул курулуш компаниялары жана керектөөчүлөр үчүн болжолдонууну жана чыгымдардын туруктуулугун камсыз кылат.

- курулуш секторун өнүктүрүүгө дем берүү:

Бааларды жөнгө салуу курулуш тармагында мамлекеттик жана жеке инвестициялык долбоорлорду дагы натыйжалуу пландаштыруу жана ишке ашыруу үчүн шарттарды түзөт.

- социалдык-экономикалык абалды жакшыртуу:

Цементтин баасын көзөмөлдөө аркылуу инфляциялык басымды азайтуу социалдык жана инфраструктуралык объектилердин наркынын жалпы төмөндөшүнө өбөлгө түзөт, бул экономикага жана калктын жашоо сапатына оң таасирин тийгизет.

- рынокко көзөмөлдү жана ачык-айкындуулукту күчөтүү:

Цементтин баасына мониторингди жана контролду киргизүү баанын негизсиз көтөрүлүшүн жана адилетсиз атаандаштыкты тез арада аныктоого жана алдын алууга мүмкүндүк берет.

4. Мүмкүн болгон терс таасирлерди баалоо

Эч кандай терс таасирлери болбошу керек.

5. Сунуш кылынган ченемдик укуктук актылардын адресаттары - чарба жүргүзүүчү субъекттердин санынын мүнөздөмөсү жана баалоосу:

Сунушталып жаткан жөнгө салуу сунушталып жаткан тарифтик жөнгө салуу багыттала турган чарба жүргүзүүчү субъекттердин чөйрөсүнө таасирин тийгизет.

6. Сунуш кылынган ченемдик укуктук актыларды киргизүү менен байланышкан кошумча чыгымдардын жана потенциалдуу алуучулардын пайдаларынын болжолдуу баасы:

Кошумча чыгымдар:

Цемент өндүрүүчүлөр жана жеткирүүчүлөр:

Баалардын мониторингинин бир бөлүгү катары маалымат берүү менен байланышкан мүмкүн болгон убакыт чыгымдары.

Рыноктун туруксуздугунун мезгилинде максималдуу (максималдуу) бааларды белгилөө учурунда пайданын деңгээлинин потенциалдуу чектөөсү.

Мамлекеттик органдар:

Күтүлгөн пайдалар:

Калк жана керектөөчүлөр үчүн:

Турак-жай жана социалдык объектилерди куруунун негизги материалы - цементтин баасынын кескин жогорулашын жоюу.

Калктын аз камсыз болгон топтору учун езгече маанилуу болгон жеке турак-жай курулушунун мумкунчулугун жогорулатуу.

Курулуш компаниялары үчүн:

Долбоордун чыгашаларынын алдын ала жана башкарууга жөндөмдүүлүгүн жогорулатуу.

Баанын туруксуздугу менен байланышкан тобокелдиктерди азайтуу, өзгөчө узак мөөнөттүү долбоорлорду ишке ашыруу учурунда.

Мамлекет үчүн:

Маанилүү товарларга бааларды көзөмөлдөө аркылуу социалдык туруктуулукту жогорулатуу.

Курулуш тармагына мамлекеттик капиталдык салымдарды алда канча так пландаштыруунун мумкунчулугу.

Жогорудагы факторлорду эске алуу менен социалдык-экономикалык жактан күтүлүп жаткан пайда, өзгөчө курулуш материалдарына баанын өсүшү жана инфляциянын жогорку жүгү шартында мүмкүн болуучу кыска мөөнөттүү чыгымдардан олуттуу ашып кетет.

7. Сунуш кылынган ченемдик укуктук актыларды ишке киргизүү менен байланышкан республикалык/жергиликтүү бюджеттин чыгашаларынын жана пайдаларынын болжолдуу сметасы:

Токтом долбоорунун жоболорун ишке ашыруу бюджеттен кошумча чыгымдарга алып келбейт.

Байланыштар жана кабарлоо маалыматты талкуулоо мөөнөттөрү: