Кыргыз Республикасынын Экономика жана коммерция министрлиги аялдардын ишкердигин өнүктүрүү жаатындагы прогрессивдүү мамлекеттик саясатты активдүү ишке ашырууда.
Дүйнөлүк тенденцияларга ылайык, ишкерлердин арасында аялдардын үлүшү жыл сайын көбөйүүдө: дүйнөдө өсүп жаткан бизнестин ар бир үчүнчү ээси аялдар. Мындан тышкары аялдар эркектерге караганда социалдык ишканаларды көбүрөөк ачып, тармакка чоң салым кошууда. Ишкер аялдардын эң чоң активдүүлүгү дүң жана чекене соода тармагында байкалат. Белгилей кетчү нерсе, бизнеске катышуусунун эң жогорку деңгээли Борбордук жана Чыгыш Азиядагы аялдар арасында орун алган.
Кыргызстандык ишкер айымдын орточо статистикалык портрети төмөнкүдөй: ал 40-50 жашта, орто билимдүү, жеке ишкер же чакан жана орто бизнести жетектейт, 30 жашка чейин бизнес жүргүзүп, үй-бүлөсү жана бала-чакалуу болуп, бизнес менен алектенет.
Аялдардын ишкердигин өнүктүрүүгө тоскоол болгон бир катар көйгөйлөр аныкталган:
- аялдардын финансылык кызматтарга жеткиликтүүлүгүнүн төмөндүгү;
- төмөнкү финансылык жана укуктук сабаттуулук;
- бизнести башкаруу жөндөмүнүн жоктугу;
- гендердик стереотиптер;
- үй-бүлөлүк милдеттерден улам өзүн-өзү өнүктүрүүгө убакыттын жетишсиздиги;
- ишкердик сүйлөшүүлөрдү жүргүзүүгө жөндөмсүздүк жана өзүнө ишенбөөчүлүк.
Мамлекет тарабынан аялдардын ишкердигин өнүктүрүү, аялдардын экономикалык активдүүлүгүн жогорулатуу, алардын кирешесин жогорулатуу жана жакырчылыкты азайтуу үчүн тоскоолдуктарды жоюу жана тиешелүү шарттарды түзүү боюнча чаралар көрүлүүдө.
2021-жылы Кыргыз Республикасынын Министрлер кабинети тарабынан 2022-2026-жылдарга аялдардын ишкердигин колдоо жана өнүктүрүү программасы бекитилген.
Программанын максаты - аялдардын ишкердигин колдоо жана өнүктүрүү, финансылык ресурстардын жеткиликтүүлүгүн камсыз кылуу, дилгир аялдарды бизнес жүргүзүүнүн негиздерине үйрөтүү үчүн шарттарды түзүү жана ишкер айымдардын санын мындан ары көбөйтүү үчүн шарттарды түзүү.
Ошондой эле аялдардын ишкердигин колдоо жана өнүктүрүү үчүн шарттарды түзүү, финансылык ресурстардын жеткиликтүүлүгүн камсыз кылуу, аялдарды бизнес жүргүзүүнүн негиздерине окутуу максатында Кыргыз Республикасында 2022-2026-жылдарга аялдардын ишкердигин колдоо жана өнүктүрүү программасы кабыл алынган жана ишкер аялдардын санын көбөйтүү бул бирден-бир милдет болуп саналат.
Аялдардын бизнесинин күн тартиби боюнча Консультативдик кеңеш түзүлдү, ал мамлекет, бизнес жана жарандык коомдун диалогдук аянтчасына айланат.
“Бир айыл – бир продукт” долбоору ата мекендик ишкерлерге жергиликтүү ресурстардан гана жогорку сапаттагы сертификацияланган продукцияны өндүрүүгө жардам берет.
Потенциалды жогорулатуу боюнча ар кандай окутуу программалары киргизилүүдө. Улуттук банк тарабынан финансылык сабаттуулукту жогорулатуу боюнча курстар өткөрүлөт, “Курак” аялдар форуму аркылуу өлкөнүн бардык аймактарында тренингдер өткөрүлөт, кесиптик-техникалык окуу жайлардын базасында “тигүүчү” окуу программасы иштеп жатат.
Мамлекеттик стратегиянын негизги идеясы Кыргызстанда ишкерликти колдоо жана өнүктүрүү, аялдардын, алардын үй-бүлөлөрүнүн экономикалык турмуш деңгээлин жогорулатуу, ошондой эле алардын жеке жана кесиптик жактан өсүшү болуп эсептелет.
