Кыргыз Республикасынын Экономика жана коммерция министринин орун басары Искендер Асылкулов баштаган Кыргызстандын делегациясы Борбордук Азиядагы сооданы жеңилдетүү боюнча үч аймактык тегерек столго катышууда.

17-майда Борбор Азиянын беш өлкөсүнүн мамлекеттик жана жеке секторлорунун өкүлдөрү Казакстанда тышкы жана аймактар аралык сооданы өнүктүрүү максатында жолугушту.

Жолугушууда БУУ менен ДСУнун биргелешкен агенттиги болгон Эл аралык соода борбору (ITC) Европа Биримдиги тарабынан каржыланган Ready4Trade Борбордук Азия долбоорунун жыйынтыктарын көрсөтүп, беш өлкөдө аймактык жана эл аралык сооданы өнүктүрүү боюнча жүргүзүлүп жаткан аракеттерди баса белгиледи. 

Натыйжалар төмөнкүлөргө багытталган:

- ачык-айкын трансчек ара соодасын жогорулатуу жана жөнгө салуучу жана процедуралык тоскоолдуктарды жоюу боюнча аракеттер;

- бизнести трансчегаралык формалдуулукту сактоону күчөтүү үчүн экспортту башкаруу боюнча региондук окутуу программасын иштеп чыгуу;

- гендердик талаптарга жооп берген сооданы жеңилдетүү демилгесинин натыйжалары жана ийгиликтүү факторлору жана туруктуу прогрессти камсыз кылуу үчүн келечек.

Биринчи аймактык иш-чара Борбордук Азиядагы өкмөт жана бизнес өкүлдөрүнө Борбордук Азиядагы сооданы жеңилдетүү порталдарынын тармагын ишке киргизүүнүн мүмкүнчүлүктөрүн талкуулоого мүмкүндүк берди.

Central Asia Gateway Казакстан, Кыргызстан, Тажикстан, Түркмөнстан жана Өзбекстандагы сооданы жеңилдетүү боюнча порталдардагы маалыматтарды бириктирип, операторлорго товарга тиешелүү трансчек аралык соода формалдыктары боюнча маалыматка оңой жетүүнү камсыз кылат.

Платформа Борбордук Азиядагы бардык порталдардын күчүн колдонуп, аймакты эл аралык рыноктор менен байланыштырууга жардам берет. ЭCБ жана Бириккен Улуттар Уюмунун Соода жана Өнүгүү боюнча Конференциясынын (ЮНКТАД) техникалык колдоосу менен иштелип чыккан, сооданы жеңилдетүү боюнча порталдар дүйнө жүзү боюнча 30 өлкөдө жайгаштырылган, бул ДСУнун Соодага көмөктөшүү келишиминин 1.2-беренесинин сооданы жеңилдетүү максатына көмөктөшөт.

2021-жылдын 11-ноябрында КР ЭКМ алдындагы “Тышкы соода чөйрөсүндөгү бирдиктүү терезе борбору” мамлекеттик ишканасы менен өнөктөштүктө ишке ашырылган Кыргызстандын Соода порталы (https://info.trade.kg) ишке кирди. Ишке киргизилгенден бери 23 000ден ашык колдонуучулар бул соода платформасын колдонушкан жана бул сан тынымсыз өсүп жатат. Мунун баары платформа бизнес үчүн соода менен байланышкан маалыматка жетүү жана бюрократиялык тоскоолдуктарды азайтуу үчүн негизги курал катары иштээрин далилдейт.

Экинчи аймактык иш-чара ЭCБ өнөктөштөрүнө аймактагы экспортту башкаруу боюнча окуу программасы менен таанышууга жана талдоо жүргүзүүгө мүмкүндүк берди.

Аймактык жана эл аралык сооданы өнүктүрүү үчүн, ITC ар бир өлкөдө чакан жана орто бизнес (ЧОИ) үчүн акысыз курстарды иштеп чыгып өткөрдү. 4500дөн ашык чакан жана орто бизнес өкүлдөрү процедуралык жана жөнгө салуучу трансчек аралык талаптарды камтыган онлайн жана оффлайн тренингдерден пайдаланышты. Бул курстар экспортту башкаруу боюнча толук жана заманбап окуу планын түзөт жана келечектеги экспортерлор жана бизнес лидерлери үчүн квалификациясын жогорулатуу үчүн иштелип чыккан. Курстар эл аралык соода эрежелеринен экспорт процессине, транзиттик каттамдарга, сапат жана шайкештик стандарттарына жана Европа Биримдигинин рыноктук талаптарына чейин кеңири темаларды камтыйт.

Үчүнчү аймактык иш-чара Аялдардын Бизнес Ассоциацияларына жана Бажы брокерлеринин Ассоциацияларына, ошондой эле мамлекеттик жана жеке сектордун өкүлдөрүнө Гендердик негизде соодага көмөктөшүү демилгесинин жетишкендиктерин баалоого жана алдыга умтулууга мүмкүндүк берди.

Аялдар чек ара аркылуу соода кылууда кандай кыйынчылыктарга туш болгонун түшүнүү жана практикалык чечимдерди сунуштоо үчүн ЭCБ Борбордук Азиянын беш өлкөсүндө 1500дөн ашуун аялдардын арасында сурамжылоо жүргүзгөн. Гендердик сезимтал чек ара чөйрөсүн түзүү үчүн 600дөн ашык чек ара кызматкерлери сооданы жеңилдетүүнүн адилеттүү, этикалык практикасын өнүктүрүү боюнча окуудан өтүштү жана 350дөн ашык ишкер аял бажы жана эл аралык ченемдик базалар, бажы брокерлери менен сүйлөшүүлөрдү жүргүзүү жана эрежелердин укуктары жана чек араны кесип өтүүдө милдеттенмелер боюнча түшүнүгүн жакшыртышты.

Долбоор жөнүндө:

Ready4Trade Central Asia – Европа Биримдиги тарабынан каржыланган төрт жылдык долбоор, Эл аралык соода борбору (ЭCБ) тарабынан улуттук өнөктөштөр менен тыгыз кызматташтыкта ишке ашырылат. Долбоордун максаты Борбордук Азиянын беш өлкөсүндө аймактык жана эл аралык сооданы өнүктүрүү аркылуу Борбордук Азиянын жалпы туруктуу жана инклюзивдүү экономикалык өнүгүүсүнө салым кошуу болуп саналат. Борбордук Азиядагы Ready4Trade долбоорунун бенефициарлары өкмөттөр, чакан жана орто ишканалар, атап айтканда, аялдар жетектеген бизнести колдоо ишканалары.

http://ready4trade.intrasen.org/en

https://www.intrasen.org/Ready4Trade

Эл аралык соода борбору жөнүндө:

Эл аралык соода борбору Дүйнөлүк соода уюму менен Бириккен Улуттар Уюмунун биргелешкен мекемеси болуп саналат. ЭCБ өнүгүп келе жаткан өлкөлөрдөгү микро, чакан жана орто ишканаларга дүйнөлүк рынокто атаандаштыкка жөндөмдүү болууга жардам берет, ошону менен БУУнун Туруктуу өнүгүү максаттарына жетишүүгө салым кошот.

Көбүрөөк маалымат алуу үчүн www.intrasen.org  кириңиз

.