БУУнун Жашыл Экономика боюнча Глобалдык Өнөктөштүк (PAGE) демилгесинин алкагында Кыргыз Республикасынын Экономика жана Коммерция министрлиги Бириккен Улуттар Уюмунун Өнөр жайды өнүктүрүү уюму (ЮНИДО) менен биргеликте долбоордун улуттук ресурстарды эффективдүү пайдалануу өнөр жай саясаты. карап чыгуу үчүн кызыкдар тараптар үчүн семинар өткөрдү .
Семинарга Энергетика министрлигинин, ПРООНдун, бул глобалдык программаны бирге каржылаган Швейцариянын элчилигинин, улуттук аналитикалык борборлордун өкүлдөрү, ошондой эле долбоорго катышкан цемент жана металлургиялык ишканалардын жетекчилери катышты.
Долбоордун алкагында 4 өнөр жай болот жана цемент заводунда ресурстун натыйжалуулугуна пилоттук баа берилди жана тармактын айлана-чөйрөгө тийгизген таасирин азайтуу жана рынокто анын атаандаштыкка жөндөмдүүлүгүн жогорулатуу үчүн 27 мүмкүнчүлүк аныкталган. Пилоттук ишканалар ресурстарды пайдалануунун натыйжалуулугун жогорулатуу жана парник газдарынын эмиссиясын азайтуу боюнча сунуш кылынган чараларды ишке ашырууда. 43 катышуучу үчүн ISO 50001 энергия менеджменти стандарты боюнча тренинг уюштурулду. Мындан тышкары Чүй облусунун техникалык көзөмөл инспекторлору үчүн эмиссияларды өлчөөнүн заманбап методологиясы жана көчмө ченөө каражаттарынын мыкты үлгүлөрү боюнча тренинг уюштурулду.
Кыргыз Республикасынын Экономика жана коммерция министрлигинин атынан сөз сүйлөгөн Стратегиялык өнүктүрүү башкармалыгынын башчысы Айсулу Аманова PAGE жана UNIDO демилгесине ыраазычылык билдирип, ЮНИДО өнөктөштөрүнүн жана Change Pathways колдоосу менен иштелип чыккан өнөр жай ресурстарын эффективдүү пайдалануу саясатынын жана иш-аракеттер планынын долбоорун формалдаштырууда жашыл индустрияны өнүктүрүү сыяктуу артыкчылыктуу багыттын маанилүүлүгүн белгиледи.
Ал ошондой эле кесиптештер жана өнүктүрүү боюнча өнөктөштөр менен биргеликте каралып жаткан долбоорлордун үстүндө иштеп, аларды өнөр жайдагы экологиялык шарттарды жакшыртуу жана өндүрүштүк базаны кеңейтүү боюнча ишенимдүү жол картасына айландыруу үчүн конструктивдүү сын-пикирлерди жана сунуштарды киргизүүгө болоорун айтты. Институционалдык жана адамдык потенциалды түзүү, инновациялык жашыл технологияларды киргизүү жана энергиянын кайра жаралуучу технологияларын трансферттөө мамлекеттик жана жеке секторлорго бизнести климаттын өзгөрүшүнө адаптациялоо боюнча чараларды көрүүгө жана парник газдарынын эмиссиясын кыскартууга жардам берет.
Долбоордун улуттук координатору жана семинардын модератору Марат Усуповдун айтымында, долбоордун алкагында 5 өнөр жайлык болот жана цемент заводунда ресурстун натыйжалуулугун пилоттук баалоо жүргүзүлүп, тармактын экологиялык таасирин азайтуу жана рынокто анын атаандаштыкка жөндөмдүүлүгүн жогорулатуу үчүн 27 мүмкүнчүлүк аныкталган.
Институционалдык жана адамдык потенциалды чыңдоо, инновациялык жашыл технологияларды киргизүү жана энергиянын кайра жаралуучу технологияларын трансферттөө мамлекеттик жана жеке секторлорго өз бизнесинде климаттын өзгөрүшүнө ыңгайлашуу үчүн кадамдарды жасоого жардам берет жана парник газдарынын эмиссиясын кыскартууга салым кошот.
Өзүнүн куттуктоо сөзүндө UNIDO PAGEнин Азия боюнча координатору Абу Сайед мырза өкмөттүн климаттык амбицияларына жетүү үчүн бардык катышуучулардын макулдашылган жана координацияланган аракеттерин белгиледи. Ал жашыл экономикага өтүүдө өнөр жай маанилүү ролду ойной турганын, иш-аракеттерди жетектөө үчүн ресурстарды үнөмдөө саясаты менен бирге баса белгиледи.
ЮНИДОнун эл аралык консультанты Альфред Хартценбург мырза, энергияны башкаруу системасын киргизүүдө, энергияны үнөмдөөдө, желдетүү системаларын, кысылган абаны жана электр кыймылдаткычтарын оптималдаштырууда чоң тажрыйбасы бар, пилоттук изилдөөнүн жыйынтыктары жана катышуучулар тарабынан аткарыла турган иш-аракеттер тууралуу айтып берди.
Климаттын өзгөрүүсү боюнча эл аралык эксперт Кент Бьюкенен бул тармак боюнча саясаттын жана иш-планынын долбоорун сунуштады. Ал катышуучулардын көңүлүн учурдагы эл аралык милдеттенмелердин негизинде сын-пикирлерди жана сунуштарды өз убагында бүткөрүүнүн жана берүүнүн маанилүүлүгүнө бурду.
Долбоорду ишке ашырууга катышкан «Кыргызиндустрия» ААКтын инновациялык долбоорлор башкармалыгынын башчысы Шамил Борончиев долбоордун .«Кыргызиндустрия» АКсынын ишинде ресурстарды үнемдеечу технологияларды Кыргызстандын туруктуу өнөр жай жана энергетиканы өнүктүрүүдөгү күч-аракети үчүн маанилүүлүгүн белгиледи.
Семинарда бардык чыгып сүйлөгөндөр иш-чаралардын планына киргизүү боюнча ресурсту жана энергияны үнөмдөөчү технологияларды колдонуу менен өндүрүштү модернизациялоого инвестицияларды тартуу жана парник газдарынын эмиссиясын азайтуу сыяктуу конкреттүү сунуштарды айтышты. Өнөр жай ресурстарын үнөмдөө жана ресурстарды үнөмдөө жана таза өндүрүш боюнча улуттук борборду түзүү жаатында эл аралык каржы институттары жана БУУнун агенттиктери менен кызматташууну өркүндөтүү маанилүү болот.
Катышуучулар саясаттын жана иш-чаралар планынын долбоорлорун жыйынтыктоо жана аны кабыл алуу үчүн зарыл болгон жол-жоболорду аткаруу үчүн зарыл болгон күч-аракеттерди жумшоого макулдашышты.
