КР Экономика жана коммерция министри Данияр Амангелдиев Эл аралык соода борборунун аткаруучу директорунун орун басары (ЭСБ) Дороти Тембо айым менен жолугушууда КРда Экспорт академиясын түзүүнү жана Кыргызстандын айыл чарба жана тигүү продукциясын Европанын рынокторуна экспорттоого көмөк көрсөтүүнү сунуштады.

Жолугушуунун жүрүшүндө министр Д.Амангелдиев Кыргыз Республикасынын социалдык-экономикалык өнүгүүсүнө көрсөткөн колдоосу үчүн Министрлер Кабинетинин атынан ыраазычылык билдирип, сооданы   өнүктүрүү жана жумуш орундарын түзүү платформасы катары натыйжалуу пайдалануу максатында чакан жана орто ишканалардын атаандаштыкка жөндөмдүүлүктү жогорулатууга багытталган долбоорлорду ишке ашырууда ЭСБнын ролунун маанилүүлүгүн белгиледи. 

КР Экономика жана коммерция министрлигинин башчысы өткөн жылдын ноябрында Ready 4Trade долбоорунун алкагында ишке киргизилген маалымат порталын ишке ашырууну ЭСБнын ишинин маанилүү багыттарынын бири катары белгиледи.

«Бул өз түрүндөгү уникалдуу онлайн платформа, анда ишкерлер үчүн импорттун жана экспорттун жол-жоболорун этап-этабы менен баяндоо камтылган. Биз бул платформа соода чыгымдарын азайтуу жана чек арадагы создуктурууну азайтуу үчүн көптөгөн инструменттерди колдонуу аркылуу бизнес-коомчулукка колдоо көрсөтүүгө жана Кыргызстандын атаандаштыкка жөндөмдүүлүгүн жогорулатууга жардам берерине ишенебиз», - деп кошумчалады министр. Ал ошондой эле порталдын ишке кириши Кыргыз Республикасында экономиканы дагы инклюзивдүү өнүктүрүү жана трансчек аралык ачык соода үчүн зарыл түрткү берерине ишенимин билдирди.

Мындан тышкары, министр ЭСБнын Кыргызстанга көрсөткөн жардамын жогору баалай турганын, анын аркасында республика 2021-жылга санариптик жана туруктуу сооданы жеңилдетүү боюнча БУУ ЕЭКтин отчетунда сооданы жеңилдетүү боюнча Борбордук Азияда эң жогорку орунду ээлегенин айтты. Кыргыз Республикасы бул темпти сактап калууга ниеттенүүдө.

Андан ары министр белгилегендей, Кыргызстан региондогу негизги экономикалык оюнчулардын бири катары регионалдык диалогду тереңдетүүдө алдыңкы ролду ойной алат жана Борбордук Азияда сооданы жеңилдетүү боюнча алдыңкы тажрыйбаларды жана натыйжалуу реформаларды илгерилетүүгө салым кошо алат.

Министр ошондой эле экономиканы өнүктүрүүнүн маанилүү жана жаңы багыты болгон өлкөнүн электрондук соодасын өнүктүрүүдө Кыргызстанга жардам көрсөтүүнү активдештирүү зарылдыгын белгиледи. «Биз кичи жана орто ишканалардын туруктуулугун жогорулатып, алар дуушар болгон тобокелдиктерди азайтуу үчүн экономиканын өсүп жаткан санариптештирүүсүнө ыңгайлашууга жардам беришибиз керек», - деди ал.

Министр Д.Амангелдиев Кыргыз Республикасындагы ЭСБнын маанилүү жана келечектүү иш-чараларынын бири катары ЭСБдан Кыргыз Республикасында Экспорттук Академияны түзүүгө көмөк көрсөтүүнү өтүндү.

«Учурда дүйнөлүк рынокто атаандаштыктын шарттары Кыргызстандын товарларынын экспорттук рынокторун өнүктүрүү боюнча аналитикалык изилдөөлөрдү жүргүзө турган, тышкы экономикалык потенциалдын катышуучуларын кесипкөй, сапаттуу жана экспортко багытталган окутууну уюштурган эффективдүү институтту ишке киргизүүнү талап кылууда. 

«Академиянын маанилүү миссиясы аналитикалык иштерден тышкары фермердик чарбалардын, кайра иштетүүчүлөрдүн жана чакан жана орто бизнестин башка өкүлдөрүнөн турган потенциалдуу экспортерлордун кеңири чөйрөсү үчүн жашылча-жемиш, эт жана мөмө-жемиш тармагында, сүт жана тигүү секторлорунда практикалык окуу программаларын системалуу түрдө жүргүзүү болуп саналат » - деп кошумчалады министр.

ЭСБнын Кыргыз Республикасынын аймагындагы дагы бир маанилүү материалдык жана актуалдуу долбоору болуп, министр ЭСБдан Кыргызстандагы фермердик талаадан алынган продукцияны Европадагы сатуучу жайларга жайылтуу боюнча долбоорду ишке киргизүүнү суранды.

Министрдин айтымында, бул долбоордун маанилүү иш-аракети акысыз колдоо жана пилоттук экспорттук операцияларды колдоо болуп саналат.

Долбоордун алкагында экономиканын ар кандай секторлорунан бир нече потенциалдуу фирмалар тандалып алынат жана тандалган ишканаларга бардык зарыл консультациялык жана институционалдык колдоо көрсөтүлөт жана долбоор алардын эл аралык көргөзмөлөргө катышуусу, көргөзмөнү ижарага алуусу үчүн түз чыгымдарды тартат. мейкиндик, чет өлкөдөн продукциянын потенциалдуу сатып алуучуларын издөө жана табуу, тиешелүү сапат сертификаттарын алуу жана экспорттук документтерди каттоо, ошондой эле жеткирүү жана биринчи бүтүмдү аткаруу боюнча келишим түзүү каралат.

Жооп катары ЭСБнын Аткаруучу директорунун орун басары Д.Тембо айым Министрге ДСУнун MК-12де жолугушуу мүмкүнчүлүгү үчүн ыраазычылык билдирди жана ЭСБнын Кыргыз Республикасындагы ишмердүүлүгү көп жылдардан бери өнүгүп келе жатканын жана ЭСБ менен кызматташууну жогору баалай турганын белгиледи. 

Директордун орун басары эки тарапты тең кызыктырышы мүмкүн болгон иштин жаңы багыттары боюнча кызматташууну мындан ары өнүктүрүүгө каалоосун билдирип, келечектүү сунуштарды жана мындан аркы иштердин багыттарын бергендиги үчүн ыраазычылык билдирди.

Товарларды экспорттоо жана европалык рынокко жылдыруу академиясына кайрылсак, Тембо айым бул багыттар абдан актуалдуу жана уюмдун узак мөөнөттүү келечектеги стратегиялык максаттары менен шайкеш келерин белгиледи.

Ал белгилегендей, ЭСБнын тынымсыз тренингдери жана өндүрүүчүлөргө консультациялык жардам көрсөтүүдөн тышкары, реалдуу натыйжаларга алып келе турган өнүмдөрдү реалдуу жашоодо илгерилетүү үчүн конкреттүү колдоо механизмдерине муктаждык бар.

«Сиз соода саясатынын мыйзамдык чөйрөлөрүндө да, дүйнөлүк жана аймактык рынокторго интеграциялоо жагынан жеке сектордон да туруктуу эксперттик базаны көрүп турасыз. Бул абдан кубандырат», - деди ЭСБ директорунун орун басары.

ЭСБ өкүлү бул багыттар боюнча долбоорлорду ишке ашыруу идеясын камтыган баштапкы долбоордук сунушту даярдоого даяр экенин билдирди, ал баштапкы документ катары кызмат кылат жана келечекте долбоор боюнча сүйлөшүүлөрдү баштайт.

Жыйынтыгында тараптар келечектеги долбоорлордун алкагында ийгиликтүү кызматташууга үмүттөнөрүн билдиришти.