Кыргыз тарап Россия Федерациясынын өнүккөн өнөр жай аймагы сыяктуу эле Россия Федерациясынын Свердлов облусу менен дагы кызматташууну активдештирүүгө кызыкдар экенин билдирди.
Бул тууралуу КР Экономика жана коммерция министри Данияр Амангелдиев 2022-жылдын 8-июнунда Екатеринбург шаарында Россия Федерациясынын Свердлов облусунун губернатору Евгений Куйвашев менен болгон жолугушууда билдирди.
Жолугушууга ошондой эле Россия Федерациясынын Президентинин Урал федералдык округундагы ыйгарым укуктуу өкүлү Владимир Якушев жана Россия Федерациясынын Президентинин аймактар аралык жана чет мамлекеттер менен маданий байланыштар боюнча администрациясынын башчысы Игорь Маслов катышты.
Жолугушууда министр Д.Амангелдиев кыргыз-орус стратегиялык кызматташтыгы жана союздаштык мамилелери ар дайым өзгөчө өз ара түшүнүшүү жана толук ишеним менен айырмаланып келгендигин канааттануу менен белгиледи.
Кыргыз Республикасы менен Свердлов районунун ортосунда 1990-жылдардын аягында түзүлгөн көп жылдык соода-экономикалык жана маданий-гуманитардык байланыштар бар.
Кыргыз Республикасы үчүн региондор аралык түз соода-экономикалык байланыштарды сактоо жана өнүктүрүү жагынан Свердлов облусу Россиянын региондорунун арасында өзгөчө орунду ээлейт. Ал эми бул аймактын ири өндүрүштүк, экономикалык, илимий-техникалык, транспорттук-коммуникациялык потенциалына гана байланыштуу эмес. Ишкердик жана эмгек ишмердүүлүгү менен алектенген Кыргыз Республикасынын жарандарынын басымдуу бөлүгү Екатеринбург шаарында жана Свердлов облусунда жашашат.
КР Экономика жана коммерция министри ушул күндөрү өтүп жаткан 9-кыргыз-орус аймактар аралык конференциясы бардык багыттар боюнча кыргыз-орус аймактар аралык кызматташтыгын өнүктүрүүгө кошумча дем берерине ишенимин билдирди.
Соода-экономикалык чөйрөдө олуттуу потенциал бар, демек, соода-экономикалык, илимий-техникалык жана гуманитардык кызматташуу боюнча кыргыз-свердлов биргелешкен комиссиясынын (АКК) чечимдерин иш жүзүндө ишке ашыруу маселеси каралып, анын акыркы отуруму. 2021-жылдын декабрь айында Бишкек шаарында өткөрүлгөн.
Кызматташтыктын келечектүү багыттары болуп төмөнкүлөр саналат: айыл чарба тармагы, Кыргыз Республикасынын аймагында жана Свердлов районунун аймагында айыл чарба продукциясын даярдоо боюнча биргелешкен соода-логистикалык борборлорду куруу, Россия Федерациясына айыл чарба продукциясын кайра иштетүү боюнча биргелешкен ишканаларды түзүү жана соода аянтчаларын берүү аркылуу Кыргыз Республикасынан эрте бышчу айыл чарба өсүмдүктөрүн жеткирүү.
Мындан тышкары, министр Кыргыз Республикасынын Россия Федерациясынын бул аймагы менен кыргызстандык студенттерди окутуу боюнча кызматташтыгын канааттануу менен белгилепокутуучуларды жана студенттерди кыска мөөнөттө алмашуу практикасын улантууга сунуштады. Ал жогорку билим берүү тармагындагы өз ара аракеттенүүнүн маанилүү аянтчасы катары Кыргызстан менен Россиянын ЖОЖдорунун ректорлорунун экинчи форумун уюштургандыгы үчүн ыраазычылык билдирди.
Ал ошондой эле Кыргыз Республикасында туризм тармагын өнүктүрүү максатында 1 млрд сом уставдык капиталы менен «Туризмди өнүктүрүүнү колдоо фонду» ААК түзүлүп, анын ишмердүүлүгү инфраструктураны жакшыртууга, , туризм тармагындагы глобалдуу жана келечектүү долбоорлорду каржылоо туризм тармагын өнүктүрүүгө багытталган демилгелерди ишке ашырууга багыттала турганын маалымдады.
Ал Россия Федерациясынын аймагында Кыргыз Республикасынын жарандарынын болушу жана иштөөсү үчүн жагымдуу шарттарды түзүүгө багытталган чараларды иштеп чыгуу боюнча биргелешкен ишти улантуу зарылдыгын белгиледи.
Эске салсак, үстүбүздөгү жылдын 8-10-июнунда ушул күндөрү өтүп жаткан тогузунчу кыргыз-орус аймактар аралык конференциясынын ишине КР Экономика жана коммерция министри Данияр Амангелдиев башында турган кыргыз делегациясынын катышуусунун алкагында Екатеринбург шаарында 8-июнда ректорлордун экинчи форуму жана ишкер аялдардын форуму болуп өттү.
Иш сапардын алкагында кыргыз делегациясынын башчысы Д.Амангелдиев, Свердлов облусунун эл аралык жана тышкы экономикалык байланыштар министри Вячеслав Ярин Советтер Союзунун маршалы Георгий Жуковдун эстелигине гүл коюшту.
Маалымат катары:
Россиялык тараптын маалыматы боюнча, 2021-жылы Кыргыз Республикасы менен Свердлов облусунун ортосундагы товар жүгүртүү 110 185,7 миң долларды түзүп, 2020-жылдын ушул мезгилине салыштырмалуу 53%га өскөн (2020-жылы – Кыргыз Республикасынан экспортту кошкондо 71 745,0 миң доллар) - 45272,72 миң доллар 13%га өскөн (2020-жылы - 39837,04 миң доллар, Свердлов районунан импорт - 64912,94 миң доллар 103%га өскөн (2020-жылы - 31907,95 миң доллар).
Кыргызстандан экспорттолгон негизги азык-түлүк товарлары: сүт азыктары, канаттуулардын жумурткалары, табигый бал, жаныбарлардан алынган тамак-аш азыктары, жашылчалар, жегенге жарактуу жемиштер жана жаңгактар. Өндүрүлгөн товарлар Кыргыз Республикасынан да экспорттолот, анын ичинде: кийим-кече жана аксессуарлар, машина же колго токуучу трикотаж буюмдары да бар.
Свердлов районунан Кыргызстанга негизинен металлдар жана алардан жасалган буюмдар экспорттолот. Ошондой эле тамак-аш, химиялык продуктылар, машина куруу буюмдары, жыгач да экспорттолот.
