Таанышуунун жүрүшүндө белгилүү болгондой, Казакстан Республикасынын Мамлекеттик кирешелер комитетинин (МКК) кызматкерлери (Казакстан Республикасынын фискалдык органы) “Кордай” жана “Карасуу” өткөрүү пункттарында негизги принциптерге каршы жана ЕАЭБ жөнүндө келишимдин нормаларына каршы иш жүргүзүшөт.

Маалымат катары:

ЕАЭБ жөнүндө келишимдин 25-беренеси

Бажы союзунун иштөө принциптери

1. Мүчө мамлекеттердин Бажы бирлигинин алкагында:

1) товарлардын ички рыногу иштеп жатат;

2) Евразия экономикалык бирлигинин Бирдиктүү бажы тарифи жана үчүнчү жактар менен товарлардын тышкы соодасын жөнгө салуу боюнча башка бирдиктүү чаралар колдонулат;

3) үчүнчү жактар менен мамилелерде товарларды соодалоонун бирдиктүү режими бар болсо;

4) бирдиктүү бажылык жөнгө салуу жүзөгө ашырылат;

5) ушул Келишимде каралгандан башка учурларда, мүчө мамлекеттердин аймактарынын ортосунда товарларды эркин алып өтүү бажы декларациясын жана мамлекеттик контролду (транспорттук, санитардык, ветеринардык-санитардык, карантиндик фитосанитардык) колдонбостон жүзөгө ашырылат.

Казакстан Республикасынын Чек ара кызматынын кызматкерлери 2022-жылдын май айында Карасуу көзөмөл-өткөрүү пункту аркылуу Кыргыз Республикасынан Казакстан Республикасына алып келүү үчүн 22 369 жүк ташуучу унаа өткөргөнүн белгилешти (орто эсеп менен алып кирүү үчүн бир жүк ташуучу унаа 5 мүнөттө өткөрүлөт).

Бирок, мындан ары Казакстан Республикасынын чек ара кызматынын маалыматына жана Казакстан Республикасынын Мамлекеттик кирешелер комитетинин расмий билдирүүсүнө ылайык, бир жүк ташуучу унааны «Карасуу» өткөрмө пункту аркылуу өткөрүү убактысы болжол менен 15-20 мүнөттү түзөт. Май айында 2880ге жакын жүк ташуучу унаа өтүшү керек болчу.

Казак тарап, Казакстан Республикасынын Мамлекеттик кирешелер комитетинин кызматкерлери жана Казакстан Республикасынын Улуттук коопсуздук комитетинин кызматкерлери тарабынан берилген бул айырмачылыктар жаңылыш деп табылган. Буга байланыштуу делегация казак тарап берген маалыматтар туура эмес жана күмөндүү экенин, анын үстүнө алар кыргызстандык экспортерлордун беделин түшүрүү максатында фальсификация катары каралып жатканын белгиледи. Бул фактыларды эки тараптын жүк ташуучу айдоочулары да айтышкан.

Ошол эле учурда делегациянын мүчөлөрү кыргыз тарап ЕАЭБ боюнча келишимдин бардык нормаларын аткарарына ынанганын белгилей кетүү керек.         

Отурумдун жыйынтыгында катышуучулар казак тарапты ЕАЭБ жөнүндө келишимдин нормаларын жана жоболорун сактоого, ошондой эле 2020-жылдын 9-июнунда ЕЭК комиссиясынын Коллегиясы тарабынан бекитилген тоскоолдукту жоюу боюнча комплекстүү чараларды көрүүгө чакырышты. 

Маалымат катары:

2020-жылдын 9-июнунда ЕЭК Комиссиясынын Коллегиясынын отурумунда Кыргыз-казак мамлекеттик чек арасынын өткөрүү пункттарында ЕАЭБ товарларына карата Казакстан Республикасы тарабынан жүргүзүлүп жаткан контролдук-инспектордук иш-чаралар жөнүндө маселе каралган. 

ЕЭК Коллегиясынын кароосунун жыйынтыгы боюнча Казакстан Республикасы тарабынан көрүлүп жаткан чаралар ЕАЭБдин ички рыногунда тоскоолдук болуп саналат деген чечим кабыл алынды.