2019-жылдын 25-октябрында Москва ш. “Сколково” инновациялык борборунда Евразия Өкмөттөр аралык кеңешинин (мындан ары - ЕӨАК) кезектеги жыйыны болуп өттү, ага КР Премьер-министри Мухаммедкалый Абылгазиев баш болгон Кыргыз Республикасынын делегациясы катышты.
Аталган жыйынга КР Экономика министрлигинин атынан Кыргыз Республикасынын Экономика министри - Санжар Муканбетов, КР Экомика министринин орун басары - Элдар Алишеров, ЕАЭБ менен иштөө боюнча бөлүмүнүн башчысы – Баянбек Тилек катышышты.
Аталган жыйынга катышып, өкмөт башчылары ЕАЭБ өлкөлөрүнүн Армения Республикасынын, Беларусь республикасынын, Казакстан Республикасынын, Кыргыз Республикасынын жана Россия Федерациясынын: Н. Пашинян, С. Румас, А. Мамин, М. Абылгазиев жана дмитрий Медведев жана төрагасы ЕЭК министри Т. Саркисян.
Аталган жыйынга Армения Республикасынын, Беларусь Республикасынын, Казакстан Республикасынын, Кыргыз Республикасынын жана Россия Федерациясынын Өкмөт башчылары: Н. Пашинян, С. Румас, А. Мамин, М. Абылгазиев жана Д. Медведев жана ЕЭК төрагасы Т. Саркисян, катышышты. Ошондой эле Сербия Өкмөтүнүн төрагасы А. Брнабич катышты.
Жыйындын күн тартиби 15 маселени камтыган.
ЕӨАК жыйынынын жүрүшүндө соода кызматташуусу, Бажы бирлигинин санариптик күн тартибин (АӨАК) ишке ашыруу, Бирлик өлкөлөрүнүн зергерчилик жана айыл чарба тармагында жана бир катар башка кооперация маселелери боюнча өз ара иштешүүсү чөйрөсүндө маанилүү чечимдер кабыл алынды.
ЕАЭБ өлкөлөрүнүн Өкмөт башчыларынын жыйынынын жүрүшүндө эл аралык келишимдерге кол коюлду:
- ЕАЭБ менен Сербиянын ортосунда эркин соодалашуу жөнүндө макулдашуу.
Келишим бир гана толугу менен Беларустун, Казакстандын жана Россиянын соода-сатык шарттарын, алар менен эркин соода тууралуу эки тараптуу келишимдер бар Сербия менен шайкеш келбестен, серб рыногуна кирүүдө мурда жок болгон армян жана кыргыз товарлары, преференциялары үчүн ушундай режимди түзөт.
- Евразия экономикалык бирлигинин алкагында баалуу металлдар жана асыл таштар менен операцияларды ишке ашыруунун өзгөчөлүктөрү жөнүндө макулдашуу.
Макулдашуу Баалуу металл жана асыл таштарды жүгүртүүнүн бирдиктүү эрежелерин гана эмес, ошондой эле зергерчилик чөйрөсүндө укуктук жөнгө салууну айкалыштыруу маселелерин да камтыйт. Документти ишке ашыруу зергердик буюмдардын пробирдик энтамгасын өз ара таанууну камсыз кылат, бул Бирликте баалуу металлдардын жана асыл таштардын жалпы рыногун түзүүдө маанилүү этап болуп калат, Бирликте зергерлик буюмдардын эркин жүгүртүлүшүн камсыз кылат жана бизнес үчүн трансакциялык чыгымдарды төмөндөтөт. Ошентип, 2018-2019-жылдарга карата ЕАЭБтин ички рыногунда алып коюуларды жана чектөөлөрдү четтетүү боюнча "Жол картасында" камтылган дагы бир тоскоолдук четтетилет;
- Евразия экономикалык бирлигинин алкагында айыл чарба жаныбарлары менен селекциялык-асыл тукум иштерин жүргүзүүнү унификациялоого багытталган чаралар жөнүндө макулдашуу.
Бул макулдашуу асыл тукум мал чарба тармагында макулдашылган саясат жүргүзүү үчүн негиз болот. Күрөөгө коюлган механизм жаныбарлардын генетикалык потенциалын жогорулатууга, атаандаштыкка жөндөмдүү асыл тукум продукциясын өндүрүүнүн жана өз ара берүүлөрдүн көлөмдөрүн көбөйтүү, ошондой эле аны импорттоодон көз карандылыкты азайтууга мүмкүнчүлүк түзөт.
Мындан тышкары, ЕАЭБ өлкөлөрүнүн өкмөт башчылары тарабынан төмөнкү чаралар кабыл алынган:
- ЕАЭБ менен КЭР ортосундагы соода-экономикалык кызматташтык жөнүндө Макулдашуу күчүнө киришине байланыштуу билдирүү.
- билдирүү ЕАЭБ мүчө мамлекеттеринде жана КЭРде өнөктөштүк мамилелерди ар тараптуу өнүктүрүүгө берилген жогорку көйгөйдү баса белгилөө, ошондой эле Макулдашуунун практикалык имплементациясынын көмөктөшүүсүнүн жогорку маанилүүлүгүн баса белгилөө үчүн иштелип чыккан;
- ЕӨАК буйругу, анда ЕАЭБ мүчө мамлекеттеринин зергерчилик продукциясын үчүнчү өлкөлөрдүн рынокторуна чыгаруу боюнча иш - чаралар планы бекитилет жана ЕАЭБ мүчө мамлекеттеринин Өкмөттөрү менен биргеликте планда каралган иш чаралардын жүзөгө ашырылышын камсыз кылуу Евразия экономикалык комиссиясына тапшырылсын.
План аркылуу 3 блок иш-чаралар каралган:
- Евразия экономикалык биримдигинин мүчө мамлекеттеринин зергерчилик продукциясын өндүрүүчүлөрүнүн атаандаштыкка жөндөмдүүлүгүн жогорулатуу.
- Мүчө мамлекеттердин зергерчилик продукциясынын экспортун колдоо боюнча биринчи кезектеги чараларды ишке ашыруу.
- Мүчө мамлекеттердин үчүнчү өлкөлөрдүн рынокторуна зергер продукциясын чыгаруунун кошумча механизмдерин түзүү.
- ЕӨАК чечими, анда Бирликтин санариптик күн тартибин жүзөгө ашыруунун алкагында ЕАЭБ мүчө мамлекеттеринин жана ЕЭКтин компетенция борборлорунун өз ара иш жүргүзүү тартиби бекитилген.
Документте өз ара аракеттенүүнүн жалпы эрежелери, Бирликтин санариптик күн тартибин ишке ашыруунун алкагында демилгелерди жана долбоорлоо ишин иштеп чыгууда өз ара аракеттенүү үчүн мүчө мамлекеттердин компетенциялар борборлорунун базалык функциялары берилген;
- “Жасап чыгаруучу ыйгарым укук берген жак" түшүнүгүнүн чет өлкөлүк даярдоочу ыйгарым укук берген адамдарга карата бир түрдүү колдонулушу жөнүндө” ЕӨАК чечими.
Өкмөттөр аралык кеңештин кийинки жыйыны 2020-жылдын 30-31-январларында Алматыда (Казакстан) өткөрүлөт.