Отчеттук мезгилде монополияга каршы саясатты ишке ашыруу Кыргыз Республикасынын Президенти жана Министрлер Кабинети тарабынан кабыл алынган 13 стратегиялык документтин алкагында жүргүзүлдү. Мамлекеттик стратегиялык документтердин жана улуттук программалардын жоболору/стандарттары Кыргыз Республикасынын Экономика жана коммерциялык министрлигине караштуу Монополияга каршы жөнгө салуу кызматынын (мындан ары - Кызмат) 2023-жылга иш планында чагылдырылган. Бул тууралуу 2024-жылдын 30-январында ЭКМ Коллегиясынын жыйынында аталган кызматтын төрайымы Гүлшат Асылбаева билдирди.
Анын айтымында, табигый монополиялардын субъекттеринин мамлекеттик реестрине 81 субъект текшерүүгө мораторий киргизүү демилгесин көтөргөн эмес, ишкердик субъекттерине пландуу текшерүүлөр башталган эмес.
«Кыргызпочтасы» ААК почта байланышынын баасын (тарифтерин) бекитти. Негизсиз чыгашалар алынып салынды, тарифтердин деңгээли 15,6%дан 17,02%га чейин төмөндөө жагына кайра каралып чыкты.
«Кыргызтелеком» ААК «телефондун абоненттик төлөмү» кызматына тарифтерди бекитти.
Негизсиз чыгашалар алынып салынды, тарифтердин деңгээли 30,5%дан 54,5%га чейин төмөндөө жагына кайра каралып чыкты.
Мамлекеттик акы төлөнүүчү кызмат көрсөтүүлөр үчүн республика боюнча 11470 баалар (тарифтер) макулдашылган.
Акы төлөнүүчү кызмат көрсөтүүчү 231 аткаруу бийлик органдарына жана аларга караштуу мекемелерге текшерүү жүргүзүлдү.
Кызматтын коллегиясы монополияга каршы мыйзамдарды бузуу менен алынган 68 039 856 сом кирешени республикалык бюджеттин пайдасына өндүрүү, ошондой эле 2 342 762 сом суммасында кайра эсептөө жүргүзүү жөнүндө чечимдерди кабыл алды.
«Атаандаштык жөнүндө» Кыргыз Республикасынын Мыйзамынын алкагында 40 арыз (даттануу) каралды. 25 жазма буйрук чыгарылган. 15 мыйзам бузуу өз ыктыяры менен жоюлган. Кайра уюштурууга (трансформациялоого) макулдук берүү жөнүндө 25 чарба жүргүзүүчү субъекттердин арыздары каралды.
Мындан тышкары жумушчу кеңешмелер жана конференциялар өткөрүлдү, анын жыйынтыгында рынокту толтуруу жана баа конъюнктурасын турукташтыруу боюнча тиешелүү сунуштар айтылды.
2023-жылы нефтетрейдерлер менен кызматташуу келишими түзүлгөн.
Кызмат сүт сатып алуу рыногунда бааларды түздөн-түз мамлекеттик жөнгө салууну жүргүзбөйт. Бирок, чийки сүттү сатып алуудагы арзан баага даттануулардын көбөйгөндүгүнө байланыштуу, Кызмат Чүй жана Талас облустарынын фермерлери менен бир катар жумушчу жолугушууларды өткөрүп, сүттү сатып алуунун бардык чынжыры боюнча түзүлгөн баалар боюнча маалымат даярдаган.
Көмүрдүн баасын мамлекеттик жөнгө салуу 2023-жылы эки жолу киргизилген.
1. Кыргыз Республикасынын Министрлер Кабинетинин 2022-жылдын 2-ноябрындагы “Кыргыз Республикасынын аймагында көмүрдүн баасын убактылуу мамлекеттик жөнгө салууну киргизүү жөнүндө” токтому. Мамлекеттик жөнгө салуу 2022-жылдын 3-ноябрынан 2023-жылдын 3-февралына чейин киргизилген.
Мамлекеттик жөнгө салуунун жыйынтыгы боюнча: 386 жол жүрүү жасалган; 1372 предмет камтылган;
579 тартип бузуулар боюнча эскертүүлөр берилген; Мыйзам бузууларды токтотуу боюнча 140 буйрук чыгарылган; 35 айып пул салынды.
2. Кыргыз Республикасынын Экономика жана коммерциялык министрлигинин 2023-жылдын 18-октябрындагы “Кыргыз Республикасынын аймагында көмүрдүн баасын убактылуу мамлекеттик жөнгө салууну киргизүү жөнүндө” буйругу. 2023-жылдын 25-октябрынан баштап 90 күндүк мөөнөткө. Көмүр рыногун мамлекеттик жөнгө салуу 2024-жылдын 25-январында аяктайт. 2023-жылдын аягында: 337 саякат жасалды; 1151 предмет камтылган; 94 буйрук чыгарылган; 36 айып пул салынды.
Керектөөчүлөрдүн укуктарын коргоо жаатындагы мыйзамдардын сакталышын мамлекеттик көзөмөлдөөнүн алкагында 516 арыз/кайрылуу каралды; 131 буйрук чыгарылган; өз ыктыяры менен жоюлган – 305; салынган айыптар - 14.
Метрологиялык көзөмөл жана өлчөөлөрдүн бирдейлигин камсыз кылуу жаатындагы ченемдик укуктук актылардын талаптарынын, Кыргыз Республикасынын Мамлекеттик туусун жана Мамлекеттик гербин даярдоо эрежелеринин сакталышын контролдоо боюнча 110 текшерүү жүргүзүлгөн; 79 текшерүү, 31 контролдук текшерүү.
Жүргүзүлгөн иш-чаралардын жыйынтыгы менен республикалык бюджетке 1 миллион 114 миң сом түшкөн.
Евразия экономикалык комиссиясы менен өз ара аракеттенүүнүн алкагында отчеттук мезгилде ЕАЭБ жөнүндө келишимде белгиленген атаандаштыктын жалпы эрежелерин бузуу жөнүндө арыздарды кароонун алкагында 180 жолугушуу (видеоконференциялар) өттү.